U progu trzeciego tysiąclecia monastycyzm jawi się jako późna gałąź wiekowego drzewa zasadzonego w trzecim stuleciu przez świętych Ojców–pustelników w Egipcie. Korzenie jego sięgają czasów apostolskich. Żywotność i płodność tej jego gałęzi zależeć będzie w dużej mierze od umiejętności odniesienia się do współczesności, której nurt niesie tą gałąź wraz z całą ludzkością.